Don là một đặc sản Quảng Ngãi nổi tiếng thu hút nhiều du khách khi đến đây. Vậy cụ thể don là gì? Cách nấu don Quảng Ngãi ngon? Don Quảng Ngãi ăn ở đâu? Cùng Vi vu Lý Sơn tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.
1. Giới thiệu chung về don Quảng Ngãi
Don là gì? Don là tên một loài động vật thân mềm hai mảnh vỏ, thuộc họ nhà hến, chỉ sống ở vùng nước lợ ở sông Trà Khúc và sông Vệ, tỉnh Quảng Ngãi. Đây đồng thời cũng được biết đến như nguyên liệu chính để chế biến nên món don - một đặc sản Quảng Ngãi rất nổi tiếng.
Con don còn được người dân địa phương gọi là con đéc, có ngoại hình tương tự như hến, với hai mảnh vỏ hình quả trám, màu vàng đậm, kích thước khoảng 2cm bao bọc toàn bộ phần cơ thể mềm bên trong. Phần thịt don có màu vàng nhẹ và phần tua rua màu hồng nhạt. Thịt don chứa hàm lượng chất dinh dưỡng cao, có tính mát, vừa bổ vừa giúp thanh nhiệt, giải độc cho cơ thể.
Hàng năm, vào khoảng tháng 4, tháng 5 là mùa sinh sản của don, người dân khu vực sông Trà, sông Vệ sẽ tiến hành thu hoạch don. Những con don Quảng Ngãi nhỏ xíu, vùi mình trong cát dưới độ sâu khoảng 5cm. Bởi vậy, để thu hoạch được don cũng không phải dễ dàng mà cần phải có nhiều kinh nghiệm. Người dân sẽ sử dụng một dụng cụ đặc biệt gọi là nhủi có hình dạng như cái máng nước, được đan từ tre nứa để cào don. Chiếc nhủi được thiết kế như một chiếc rây, có khả năng sàng lọc đất cát và giữ lại don, giúp người dân thu hoạch dễ dàng hơn.
Món don nổi tiếng xứ Quảng chính là món ăn được chế biến từ những con don tươi ngon, kết hợp thêm một số loại gia vị và nguyên liệu khác như bánh đa, ớt xanh, hành tây... để tạo nên món ăn dân dã thơm ngon, thanh mát, ngọt vị, mang đậm đặc trưng ẩm thực của vùng đất này.
Đối với người dân Quảng Ngãi, don không chỉ là một món ăn ngon mà còn mang đến cảm nhận về thành quả của quá trình lao động vất vả, chứa đựng tình cảm và cuộc sống giản dị của mỗi người dân nơi đây. Đây cũng là món ăn mà bất cứ ai đi du lịch Quảng Ngãi cũng mong muốn được thưởng thức một lần.
>>>> Tham khảo thêm: Ăn gì ở Quảng Ngãi?
2. Cách nấu don Quảng Ngãi ngon, chuẩn vị
Là một đặc sản Quảng Ngãi nổi tiếng, nhiều người nghĩ món don sẽ được chế biến rất phức tạp. Tuy nhiên, món don Quảng Ngãi lại được chế biến khá đơn giản, không quá cầu kỳ, mà bất cứ ai cũng có thể thử làm tại nhà.
2.1. Chuẩn bị nguyên liệu nấu don Quảng Ngãi
Để nấu don Quảng Ngãi, bạn cần chuẩn bị các nguyên liệu sau:
- Don tươi: 500g
- Hành tây: 1 củ
- Hành củ: 2 củ
- Hành lá: 1 bó
- Bánh tráng: 5-10 chiếc (tùy theo khẩu phần ăn)
- Ớt xanh: 1-2 quả
- Các loại gia vị: muối, đường, bột ngọt.
Tiến hành sơ chế nguyên liệu như sau:
- Don đem rửa sạch, ngâm nước vo gạo khoảng 4 tiếng để don nhả hết đất cát trên người, sau đó rửa lại nhiều lần với nước sạch.
- Hành lá thái nhỏ.
- Hành củ cắt lát mỏng.
- Hành tây bóc vỏ, thái sợi, ngâm vào bát nước sạch để làm giảm vị hăng của hành.
2.2. Tiến hành nấu don Quảng Ngãi
Các bước nấu món don Quảng Ngãi khá đơn giản như sau:
- Nấu sôi nước, thả don đã làm sạch vào luộc cho tới khi don mở miệng, tắt bếp và vớt don ra, phần nước luộc don giữ lại. Tỷ lệ nước luộc don là 1 chén don : 2 chén nước. Trong quá trình luộc don, dùng đũa khuấy đều để don mở miệng.
- Tách vỏ don bằng cách dùng đũa khuấy đều để phần thịt và vỏ don tách ra, lấy thịt và bỏ vỏ.
- Lọc và bỏ cặn nước luộc don.
- Phần thịt don sau khi thu được, cho vào nước luộc don đã lọc cặn, đun sôi lại, sau đó cho hành củ phi, ớt xanh, hành lá vào, nêm nếm gia vị vừa ăn. Để món ăn thêm đậm vị, bạn có thể xào thịt don với hành phi trước khi nấu lại.
Vậy là món don đặc sản Quảng Ngãi đã hoàn thành.
Lưu ý: Để giữ nguyên vị ngon ngọt đặc trưng của don, món này không nên nêm quá mặn, chỉ nên nêm nhạt hoặc vừa ăn.
2.3. Thưởng thức don Quảng Ngãi
Thưởng thức món don Quảng Ngãi khi còn nóng hổi, bẻ bánh tráng bỏ vào cho bánh tráng thấm nước don, thêm hành tây cắt sợi, vài lát ớt xanh, món này ăn càng cay thì càng ngon. Nếu thích ăn chua chua, bạn có thể vắt thêm một ít chanh.
Chỉ cần thử một miếng, bạn sẽ cảm thấy ngạc nhiên bởi món ăn trông có vẻ đơn giản, mộc mạc nhưng lại chứa đựng hương vị tuyệt vời. Vị ngọt thanh của thịt don, nước luộc ngọt, bánh tráng dai dai, hành tây thơm giòn, thêm vị ớt cay nồng, tất cả hòa quyện tạo ra vị ngon cuốn lưỡi mà bất cứ ai ăn rồi cũng khó có thể cưỡng lại được.
Vào những ngày trời lạnh mà được thưởng thức một bát don Quảng Ngãi nóng hổi thì còn gì bằng.
>>>> Tham khảo thêm:
- Cách nấu bánh ít - Đặc sản Lý Sơn ngon, dễ làm,
- Cách nấu xu xoa Lý Sơn - món ăn thanh nhiệt tuyệt vời cho ngày hè.
3. Don Quảng Ngãi ăn ở đâu?
Hiện nay, món don Quảng Ngãi cũng được bày bán ở một số địa phương, tuy nhiên, để thưởng thức được hương vị đặc trưng, nguyên bản của món ăn thì không nơi nào bằng Quảng Ngãi - quê hương của món don. Vi vu Lý Sơn gợi ý đến bạn một số quán don Quảng Ngãi ngon mà bạn có thể ghé khi đi du lịch Quảng Ngãi:
3.1. Quán Don Sông Trà - 119 Chu Văn An
- Địa chỉ: 119 Chu Văn An, TP. Quảng Ngãi.
- Giờ mở cửa: 10h - 21h.
Một trong những địa chỉ bán don Quảng Ngãi ngon, được cả người dân địa phương và du khách yêu thích là Don Sông Trà. Quán mang đến món don thơm ngon, thanh ngọt, chuẩn vị với giá cả vô cùng phải chăng, chỉ từ 15.000 đồng/phần. Chủ quán cũng vô cùng thân thiện, tạo cảm giác thoải mái cho thực khách.
3.2. Quán Don Phú Thọ - Đường Trần Kiên
- Địa chỉ: Đường Trần Kiên, TP. Quảng Ngãi.
- Giờ mở cửa: 14h - 24h.
Nếu hỏi người dân địa phương địa chỉ quán don Quảng Ngãi ngon thì chắc hẳn cái tên Don Phú Thọ sẽ luôn nằm trong danh sách được giới thiệu. Don Phú Thọ nổi danh với món canh don hay don xào xúc bánh tráng. Ngoài ra, quán cũng phục vụ các món trứng vịt lộn hấp dẫn. Quán Don Phú Thọ cũng được đánh giá cao bởi giá cả hợp lý, chỉ từ 20.000 đồng/phần.
3.3. Quán Don Nghĩa Phú - 147 Nguyễn Công Phương
- Địa chỉ: 147 Nguyễn Công Phương, TP. Quảng Ngãi.
- Giờ mở cửa: 6h30 - 21h.
Thêm một quán don Quảng Ngãi nổi tiếng, gắn liền với người dân vùng đất này là Don Nghĩa Phú. Quán don Quảng Ngãi này là địa chỉ nhiều người thường xuyên lui tới để thưởng thức món don ngon ngọt được chế biến từ don tươi sống. Quán chế biến món don theo công thức gia truyền, vẫn giữ nguyên vị món ăn truyền thống nhưng cũng mang đến sự khác biệt khó tả, khiến cho ai ăn cũng phải thích mê.
Trên đây là những thông tin tổng quan về món don, cách nấu don thơm ngon, thanh mát cũng như một số gợi ý về địa chỉ ăn don ngon tại Quảng Ngãi. Món ăn này tuy đơn giản, mộc mạc nhưng lại khiến người ăn phải lưu luyến, khó quên. Nếu bạn đang lên danh sách những món ăn ngon để thưởng thức khi đi du lịch Quảng Ngãi thì đừng quên thêm món don vào danh sách nhé.
