Nguyễn Nhật Ánh: Nhà văn nổi bật trong văn học thiếu niên

Tác giả tác phẩm "Điều không tính trước" - Ngữ văn lớp 6

I. Tác giả

• Tên: Nguyễn Nhật Ánh (1955)
• Quê quán: Quảng Nam
• Sự nghiệp văn học:

- Nguyễn Nhật Ánh là một trong những nhà văn nổi tiếng nhất trong lĩnh vực văn học dành cho thanh thiếu niên tại Việt Nam. Các tác phẩm của ông thường khai thác những vấn đề của tuổi mới lớn, từ tình bạn, tình yêu đến những mối quan hệ gia đình. Nhiều tác phẩm của ông đã được chuyển thể thành phim và được yêu thích rộng rãi. - Năm 13 tuổi, ông đã cho đăng bài thơ đầu tiên của mình trên báo. Sau đó, ông đã dành phần lớn thời gian viết văn xuôi, tập trung vào đề tài thanh thiếu niên. - Ông đã được bình chọn là nhà văn được yêu thích nhất trong 20 năm (1975-1995) qua cuộc trưng cầu ý kiến của độc giả, đồng thời được Hội Nhà Văn Thành phố Hồ Chí Minh vinh danh là một trong 20 nhà văn trẻ tiêu biểu trong cùng khoảng thời gian. Năm 1998, ông được Nhà xuất bản Kim Đồng trao giải Nhà văn có sách bán chạy nhất.

• Tác phẩm chính:

- Kính vạn hoa (bộ truyện 54 tập, 1995-2002) - Mắt biếc (truyện dài, 1990) - Cô gái đến từ hôm qua (truyện dài, 1989) - Ngồi khóc trên cây (truyện dài, 2013) - Cây chuối non đi giày xanh (truyện dài, 2018) - Trước vòng chung kết (truyện dài, 1984) - Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ (truyện, 2008)

II. Tìm hiểu sơ lược về tác phẩm

• Thể loại: Truyện ngắn
• Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:

- Tác phẩm "Điều không tính trước" được in trong tập "Út Quyên và tôi", NXB Trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2019.

• Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm.
• Người kể chuyện: Ngôi thứ nhất.
• Tóm tắt:

- Câu chuyện xoay quanh nhân vật "tôi" đang cảm thấy ấm ức vì bị Nghi cho là phạm lỗi trong trận bóng giao hữu. Quyết tâm đòi lại công bằng, "tôi" chuẩn bị cho một cuộc đánh nhau với Nghi. Tuy nhiên, khi gặp nhau, Nghi lại đưa cho "tôi" một cuốn sách về luật bóng đá và rủ cùng đi xem phim, khiến "tôi" và Phước bỗng chốc nguôi giận và hòa đồng trở lại.

• Bố cục:

- Phần 1: Nguyên nhân dẫn đến tâm trạng uất ức của nhân vật "tôi". - Phần 2: Sự chuẩn bị cho cuộc đánh nhau của "tôi". - Phần 3: Hành động bất ngờ của Nghi và sự giảng hòa của ba đứa trẻ.

• Giá trị nội dung:

- Tác phẩm khắc họa rõ nét cách giải quyết mâu thuẫn giữa các nhân vật. Qua đó, nó truyền tải thông điệp rằng đoàn kết và giải quyết theo hướng tích cực sẽ giúp mọi việc trở nên nhẹ nhàng hơn.

• Giá trị nghệ thuật:

- Tác phẩm tạo ra tình huống bất ngờ, hài hước và kịch tính. Cách kể chuyện theo ngôi thứ nhất cùng với việc miêu tả tâm lý nhân vật rất chân thực, tạo nên sức hấp dẫn cho câu chuyện.

III. Tìm hiểu chi tiết về tác phẩm

1. Nguyên nhân và sự chuẩn bị cho trận đánh nhau

• Tình huống dẫn đến ý định đánh nhau:

- Nhân vật "tôi" đã không phục khi bàn thắng của mình không được công nhận. Đặc biệt, những lời trêu chọc từ nhóm của Nghi đã khiến "tôi" cảm thấy bị xúc phạm. - Qua các lời đối thoại của hai nhân vật, đặc điểm của nhân vật "tôi" được bộc lộ rõ nét: hiếu thắng và dễ xúc động. Cảnh "tôi" đối diện với tình huống bị Nghi chế giễu là một minh chứng cho tâm trạng ấm ức của nhân vật, cũng như quyết tâm của "tôi" trong việc giành lại danh dự.

2. Điều không lường trước khi giải quyết mâu thuẫn

• Hành động không ngờ từ Nghi:

- Thay vì một cuộc chiến, Nghi đã chủ động tiếp cận và đưa cho "tôi" một cuốn sách về luật bóng đá, đồng thời rủ cả hai cùng đi xem phim. Hành động này không chỉ giúp giải quyết mâu thuẫn mà còn thể hiện tính cách vui vẻ, bình tĩnh của Nghi. - Đây là một khoảnh khắc chuyển biến quan trọng trong câu chuyện, khi mà những điều không lường trước đã làm thay đổi hoàn toàn diễn biến của cuộc xung đột.

IV. Phân tích sâu hơn về các nhân vật

1. Nhân vật "tôi"

• Tính cách: Nhân vật "tôi" là một cậu bé hiếu thắng và có phần trẻ con. Dễ nổi nóng nhưng cũng nhanh chóng nguôi giận. Điều này thể hiện rõ qua phản ứng của "tôi" khi bị châm chọc và sau đó là khi Nghi đưa ra giải pháp hòa bình.

2. Nhân vật Nghi

• Tính cách: Nghi là nhân vật có tính cách bình tĩnh và hòa đồng. Hành động của Nghi cho thấy sự trưởng thành trong suy nghĩ, khi đã không để những hiểu lầm dẫn đến xung đột.

V. Giá trị và thông điệp

• Tác phẩm mang đến nhiều giá trị và bài học quan trọng cho người đọc, đặc biệt cho các em học sinh. Qua câu chuyện, chúng ta học được rằng sự kiên nhẫn và cách giải quyết mâu thuẫn một cách tích cực sẽ luôn là lựa chọn tốt đẹp hơn so với việc dùng bạo lực hay hành động nông nổi.

VI. Kết luận

Tóm lại, tác phẩm "Điều không tính trước" không chỉ đơn thuần là một câu chuyện về mâu thuẫn trẻ con mà còn là bài học quý giá về cách xử lý các vấn đề trong cuộc sống. Hy vọng rằng tài liệu này sẽ giúp các thầy cô và các em học sinh lớp 6 có cái nhìn sâu sắc hơn về tác phẩm, từ đó có thể hiểu và cảm nhận nó một cách trọn vẹn. Hãy tải xuống tài liệu để khám phá thêm nhiều điều thú vị khác về tác phẩm này nhé! Chúc các thầy cô và các em học sinh có những giờ học thật hiệu quả và đầy thú vị với tác phẩm "Điều không tính trước"! Đừng quên chia sẻ tài liệu này với bạn bè và người thân để cùng nhau học tập tốt hơn!